بررسی ویروس موازئیک کاهو و تعیین پراکنش آن در منطقه مشهد

در بررسی که در سال 1374 به منظور یافتن ویروس موزائیک کاهو در مزارع کاهو اطراف مشهد انجام شد، تعدادی بوته کاهو که علائم موزائیک ، زردی و کوتولگی نشان می دادند، جمع آوری شد و مورد مطالعه قرار گرفتند. در مطالعات دامنه میزبانی، ویروس مورد نظر، رقمی از کاهو محلی (lactuca sativa l. var. iongitolia)، گلرنگ (carthamus tinctorius) و نخود ایرانی (cicer arietinum l.) را بطور سیستمیک آلوده نموده، همچنین روی chernopodium amaranticolor coste & reyn. chenopodium quinoa willd علائم موضعی و سیستمیک ایجاد نموده، ولی روی gomphrena globosa l. علائمی ایجاد نکرد. در نمونه های مورد بررسی، هیچگونه آلودگی به ویروس موزائیک خیار (cucumber mosaic cucumovius (cmv)) مشاهده نگردید. ایزوله مورد نطر در c. quinoa تکثیر داده شد و خالص سازی آن طبق روش پیشنهادی moghal & francki (1979) با مقداری تغییرات انجام گردید. آنگاه در برابر پرپاراسیون مختصر خالص شده ویروس ، آنتی سرم مربوطه تهیه گردید. براساس واکنش گیاهان میزبان، انتقال بذری و آزمون های سرولژیکی، عامل بیماری، ویروس موزائیک کاهو (lettuce mosaic potyvirus (lmv)) تشخیص داده شد. جهت تعیین پراکنش ویروس های موازئیک کاهو و خیار در مزارع کاهو از روش das-elisa استفاده گردید. تعداد نمونه های آلوده به cmv, lmv و هر دو ترتیب 15، 14 و 9 عدد از کل 200 نمونه تعیین شد. همچنین در مزارع یاد شده، ویروس موزائیک کاهو در تعدادی از بوته های کاهوی خاردار (lactuca serriola l.) و c. quinoa ردیابی شد، در حالی که هیچیک از این نمونه ها به ویروس موازئیک خیار آلوده نبودند. ردیابی ویروس موزائیک کاهو در 16 دسته بذر کاهو جوانه زده حاکی از آلودگی 8 دسته بذری به این ویروس بود.